19 οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων με ανοικτή επιστολή προς τον Πρωθυπουργό καταγγέλλουν τις επιδεινούμενες συνθήκες για χιλιάδες γυναίκες, άνδρες και παιδιά και ζητούν να σταματήσει ο χωρικός περιορισμός που τους «φυλακίζει» στα νησιά
Ο Πρωθυπουργός οφείλει να βάλει ένα τέλος στη λεγόμενη «πολιτική περιορισμού» των αιτούντων άσυλο στα νησιά του Αιγαίου, είπαν 19 οργανώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και μη κυβερνητικές ανθρωπιστικές οργανώσεις σε μία ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύθηκε σήμερα.
Χιλιάδες άνθρωποι, μεταξύ αυτών και πολύ μικρά παιδιά, γυναίκες μόνες ή εγκυμονούσες, καθώς και άτομα με σωματικές αναπηρίες, είναι εγκλωβισμένοι σε άθλιες συνθήκες με τον χειμώνα προ των πυλών. Ο εξαναγκασμός των αιτούντων άσυλο να διαβιώνουν σε συνθήκες που παραβιάζουν τα δικαιώματά τους και είναι επιζήμιες για την ευημερία, την υγεία και την αξιοπρέπειά τους, δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από την εφαρμογή της συμφωνίας μεταξύ ΕΕ και Τουρκίας, είπαν οι οργανώσεις.
Από την έναρξη εφαρμογής της Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016, τα ελληνικά νησιά της Λέσβου, της Χίου, της Σάμου, της Κω και της Λέρου έχουν μετατραπεί σε χώρους εγκλεισμού επ’ αόριστον. Χιλιάδες γυναίκες, άντρες και παιδιά είναι παγιδευμένοι σε απαράδεκτες και ασταθείς συνθήκες, ενώ πολλοί από αυτούς στερούνται πρόσβασης σε ικανοποιητικές διαδικασίες ασύλου. Οι αιτούντες άσυλο που έφτασαν στα νησιά κατά τις πρώτες μέρες εφαρμογής της Συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας έχουν εγκλωβιστεί εκεί για τουλάχιστον 19 μήνες.
Η πρόσφατη αύξηση αφίξεων αντρών, γυναικών και παιδιών έχει αυξήσει την ασκούμενη πίεση στα ήδη υπερπλήρη κέντρα υποδοχής και ταυτοποίησης που είναι γνωστά ως hotspot. Οι τρέχουσες αφίξεις είναι ακόμα σχετικά μειωμένες και αναμένεται να είναι ευρύτερα διαχειρίσιμες από την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά περιλαμβάνουν σημαντικό αριθμό γυναικών και παιδιών.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στη Σάμο και τη Λέσβο, όπου οι συνολικά 8.300 και πλέον αιτούντες άσυλο και μετανάστες ζουν σε εγκαταστάσεις hotspot χωρητικότητας μόλις 3.000 ατόμων. Η πρόσφατη ανακοίνωση ότι 2.000 αιτούντες άσυλο θα μεταφερθούν από τα δύο νησιά στην ηπειρωτική Ελλάδα κατά τις προσεχείς εβδομάδες ως έκτακτο μέτρο αποσυμφόρησης είναι μία θετική εξέλιξη, ανακοίνωσαν οι οργανισμοί. Ωστόσο, δεν αρκεί ώστε να μετριάσει τον ισχύοντα συνωστισμό στις εγκαταστάσεις και δεν αντιμετωπίζει με βιώσιμο τρόπο τα συστημικά ζητήματα που έχουν προκαλέσει αυτή την κατάσταση έκτακτης ανάγκης – δηλαδή, την πολιτική περιορισμού.
Με τον χειμώνα προ των πυλών για τρίτη φορά από τότε που άρχισαν οι αφίξεις μεγάλης κλίμακας στα νησιά, είναι προφανές ότι οι ελληνικές αρχές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις βασικές ανάγκες και να προστατέψουν τους αιτούντες άσυλο όσο αυτοί παραμένουν στα νησιά. Την εφαρμογή της Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας έχουν επικαλεστεί αξιωματούχοι της ΕΕ και της Ελλάδας ως δικαιολογία για την πολιτική περιορισμού. Αλλά το να εξαναγκάζονται οι αιτούντες άσυλο να παραμένουν υπό συνθήκες που παραβιάζουν τα δικαιώματά τους και είναι επιζήμιες για την ευημερία, την υγεία και την αξιοπρέπειά τους, είναι αδικαιολόγητο, δήλωσαν οι οργανώσεις.
Οι οργανώσεις κάλεσαν τον πρωθυπουργό κύριο Τσίπρα να προστατέψει τα ανθρώπινα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο που είναι εγκλωβισμένοι στα νησιά βάζοντας ένα τέλος στην πολιτική περιορισμού. Οι αιτούντες άσυλο θα πρέπει να μεταφερθούν στην ηπειρωτική χώρα και να εξασφαλιστεί ότι θα τους παρασχεθούν κατάλληλα καταλύματα και υπηρεσίες ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους και να διασφαλίσουν ότι οι αιτήσεις ασύλου τους κρίνονται δίκαια.
Οι 19 ανθρωπιστικές οργανώσεις
19 ΜΚΟ που απέστειλαν την κοινή επιστολή προς τον πρωθυπουργό είναι: ActionAid, Advocates Abroad, Aitima, Amnesty International, Care, Danish Refugee Council, International Federation for Human Rights, Greek Council for Refugees, Greek Forum of Refugees, Greek Helsinki Monitor, Hellenic League for Human Rights, Human Rights Watch, International Rescue Committee, Jesuit Refugee Council, Lesbos Legal Center, Norwegian Refugee Council, Oxfam, Praksis και Solidarity Now.
«Η Ελλάδα πρέπει να τερματίσει τη σκληρή πολιτική της να παγιδεύει αιτούντες άσυλο στα νησιά«, δήλωσε η Eva Cossé, ερευνητής της Ελλάδας στο Human Rights Watch. «Οι άνθρωποι δεν πρέπει να αναγκάζονται να υποφέρουν άλλο χειμώνα σε σκηνές χωρίς θέρμανση και χωρίς σωστές υπηρεσίες.«
«Η πολιτική περιορισμού θέτει σε κίνδυνο τις ζωές των ανθρώπων που αναζητούν ιερό στην Ευρώπη», δήλωσε η Jana Frey, διευθυντής της International Rescue Committee. «Ενώ χαιρετίζουμε την ανακοίνωση της κυβέρνησης να μετακινήσουμε 2.000 άτομα στη Λέσβο και τη Σάμο από τα νησιά τις επόμενες ημέρες ως επείγον μέτρο, αυτό μπορεί να θεωρηθεί μόνο ένα πρώτο βήμα. Πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για να βελτιωθούν οι συνθήκες στα νησιά και να μετακινηθούν οι πλέον ευάλωτοι στην ηπειρωτική χώρα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι ζωές δεν θα χαθούν αυτό το χειμώνα».
«Η πολιτική εφαρμογής της δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας παραβιάζει τα δικαιώματα των αιτούντων άσυλο βάσει του διεθνούς δικαίου και συνέβαλε στη διατάραξη της κοινωνικής συνοχής στα πληγέντα ελληνικά νησιά«, δήλωσε ο Σπύρος Ριζάκος, διευθυντής της Aitima. «Είναι πλέον καιρός η ΕΕ και οι ελληνικές αρχές να εγκαταλείψουν αυτήν την πολιτική.«
«Η μετατροπή αυτών των ελληνικών νησιών σε τεράστιο κέντρο κράτησης δεν είναι προς το συμφέρον κανενός», δήλωσε η Gianmaria Pinto, μέλος του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες. «Όλοι γνωρίζουμε τι χρειάζεται, συμπεριλαμβανομένης της κυβέρνησης: να παρέχουμε στους ευάλωτους ανθρώπους που παγιδεύονται στα νησιά αξιοπρεπή στέγαση και επαρκείς υπηρεσίες, χωρίς να παραβλέπεται η νομική βοήθεια«.