Το τετραήμερο 24 Μαΐου και 27 Μαΐου στο πλαίσιο της πανευρωπαϊκής γιορτής ευαισθητοποίησης «Private Heritage Week»
Η δράση «Επισκέψιμα Αρχοντικά» διοργανώνεται για πρώτη φορά στη χώρα μας από την Ελληνική Εταιρεία Περιβάλλοντος και Πολιτισμού συμμετέχοντας στον εορτασμό του Ευρωπαϊκού Έτους Πολιτιστικής Κληρονομιάς 2018 και σε συνεργασία με τον πανευρωπαϊκό σύνδεσμο European Historic Houses Association. , διοργανώνει τη συμμετοχή της χώρας μας στην πανευρωπαϊκή γιορτή ευαισθητοποίησης «Private Heritage Week». Συνολικά, σε 13 πόλεις της Ελλάδας, ιδιοκτήτες 39 αξιοσημείωτων αρχοντικών θα ανοίξουν τις πόρτες τους μεταξύ 24 Μαΐου και 27 Μαΐου, τις ίδιες δηλαδή ημερομηνίες που θα γίνει η ίδια δράση σε ολόκληρη την Ευρώπη, προσκαλώντας το ευρύ κοινό να τα επισκεφθεί και να γνωρίσει την πολιτιστική τους αξία.
Στο νησί μας συμμετέχουν 3 αρχοντικά του Κάμπου, το Λιβανούδικο στη Μπέλα Βίστα, το Κτήμα Στρατηγάτο στον Δαφνώνα και 3 αναπαλαιωμένα σπίτια της Καλαμωτής. Ακολουθούν όλες οι πληροφορίες για τα «Επισκέψιμα Αρχοντικά» της Χίου για τη φετινή χρονιά.
Αρχοντικό Αντουάνικο
Διεύθυνση: Αγ. Μηνά 81, Κάμπος Χίου
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 24, 25, 26 & 27/5, 10π.μ. – 1:30μ.μ.
Συντονισμός: Νίκος Φατάχ
Η κυρίως οικία κτίστηκε το 1893. Οι αναστηλωτικές επεμβάσεις στο αρχοντικό, που βρίσκεται σε ένα εξέχον πολιτιστικό τοπίο της Ευρώπης, οδήγησαν στην αποκατάσταση ενός ολοκληρωμένου παραδείγματος ιστορικού συγκροτήματος με μοναδικό μεικτό χαρακτήρα, ο οποίος συνδυάζει χρήσεις κατοικίας και αγροτικής παραγωγής. Η υψηλή ποιότητα των αναστηλωτικών εργασιών βραβευμένες με διάκριση «Europa Nostra», οι οποίες περιελάμβαναν την ανάκτηση παραδοσιακών τεχνικών δόμησης και προ-βιομηχανικών αγροτικών συστημάτων, την εφαρμογή και ανάδειξη τοπικών τεχνικών, όπως επίσης και την ανανέωση της αρχικής σχέσης ανάμεσα στο δομημένο και το φυσικό περιβάλλον καθιστούν το έργο ως πρότυπο για ανάλογα έργα.
Αρχοντικό Περλέα
Διεύθυνση: Βιτιάδου & Στρουμπή, Κάμπος Χίου
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 24, 25, 26 & 27/5, 10π.μ. – 1:30μ.μ.
Συντονισμός: Νίκος Φατάχ
Φαινομενικά, το κτιριακό συγκρότημα του «ΠΕΡΛΕΑ» ακολουθεί τις χαρακτηριστικές γραμμές της γενοβέζικης αρχιτεκτονικής. Όμως η χρήση ντόπιων δοκιμασμένων υλικών προσδίδει την ανάλαφρη γλυκύτητα, που απ’ άκρη σ’ άκρη αποπνέει όλο το κτήμα. Πέτρα. Χώμα. Φως. Νερό. Αυτά τα λίγα, αλλά πολύτιμα γήινα στοιχεία παίρνει το ανθρώπινο μεράκι και δημιουργεί, από τον 17ο αιώνα, σχήματα πρωτότυπα και μορφές περίτεχνες. Στο κέντρο η πλακόστρωτη αυλή σε καλωσορίζει. Μετά, το λιθόστρωτο μονοπάτι σε οδηγεί σε μια μαγευτική περιπλάνηση μέσα από τους κήπους με τα ανθισμένα λουλούδια και το μεγάλο περιποιημένο περιβόλι με τα ασβεστωμένα οπωροφόρα.
Αρχοντικό Λιβανούδικο
Διεύθυνση: Μιχαήλ Λιβανού 51
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 24 & 25/5, 9π.μ. – 5μ.μ.
Συντονισμός: Μιχαήλ Μπελέγρης
Το αρχοντικό αποτελείται από το ένα εντυπωσιακό διώροφο κτίριο, έναν κλειστό χώρο στάθμευσης και έναν βοηθητικό οικίσκο. Το κτίριο κατασκευάστηκε (1888-1892) μέσα στην περίοδο κατά την οποία στην Χίο επικρατεί ο εκλεκτικισμός που συναντάται στα αστικά κέντρα της Οθωμανικής αυτοκρατορίας. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι οι ζωγραφικές διακοσμήσεις, τα νεοκλασσικά ανοίγματα στις όψεις, τα περίτεχνα κιγκλιδώματα και θυρώματα, η μεγάλη ξύλινη σέρα, αλλά κυρίως το επιβλητικό μαρμάρινο ιωνικό πρόπυλο, κατασκευές που έχουν την καθαρότητα του αθηναϊκού νεοκλασικισμού.
Αρχοντικό Αργέντικο
Διεύθυνση: Αργέντη 8, Κάμπος Χίου
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 24, 25 & 26/5, 10π.μ. – 1μ.μ.
Συντονισμός: Μαριάννα Μπενοβία
Σε ένα πανέμορφο κτήμα 32.000 τ.μ, στον ιστορικό και μοναδικό Κάμπο της Χίου, απλώνει όλη την μεγαλοπρέπειά του το πολυβραβευμένο ξενοδοχείο Argentikon Luxury Suites, ένα μεσαιωνικό αρχοντικό χαρακτηρισμένο ως Ιστορικό Μνημείο και σημείο αναφοράς Πολιτισμικής Κληρονομιάς. Το δέκατο τέταρτο αιώνα, οι αριστοκράτες Γενοβέζοι και οι άρχοντες της Χίου επέλεξαν την συγκεκριμένη περιοχή για να κτίσουν τα αρχοντικά τους. Οι ψηλοί μαντρότοιχοι που περιτριγυρίζουν το Κτήμα, οι σκιεροί διάδρομοι που οδηγούν σε απομονωμένες γωνίες, και οι βραβευμένοι κήποι προσφέρουν ησυχία και ομορφιά σε εκείνους που επιθυμούν να απολαύσουν την απόλυτη ηρεμία.
Κτήμα Στρατηγάτο
Διεύθυνση: Δαφνώνας Χίου
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 24, 25, 26 & 27/5, 10π.μ. – 1:30μ.μ.
Συντονισμός: Γιάννης Χρίτης
Το κτήμα Στρατηγάτο βρίσκεται έξω από τον οικισμό του Δαφνώνα στον δρόμο που οδηγεί στην Νέα Μονή. Η σχέση του με τη Νέα Μονή υπήρξε στενή, αφού για αρκετά χρόνια υπήρξε Μετόχι της. Στις εγκαταστάσεις του κτήματος εκτός από τον Ιερό Ναό της Υπαπαντής, γνωστός και ως Παναγία η Στρατηγούσαινα, μέσα στον οποίο διασώζεται υψηλής αισθητικής μαρμαροθετημένο δάπεδο που χρονολογείται στα μέσα του 11ου αιώνα, περιλαμβάνονται μια φυσική πηγή. Η μορφή της σήμερα είναι αποτέλεσμα προσθηκών και προσαρμογών ανά τους αιώνες. Επίσης υπάρχουν ερείπια ενός πύργου με τις χαρακτηριστικές αντηρίδες των οχυρωματικών κατασκευών, ενσωματωμένα σε μεταγενέστερες κατασκευές, που σήμερα λειτουργούν ως κατοικία.
Ξενοδοχείο Καντούνια
Διεύθυνση: Θέση Άγιος Κωνσταντίνος (κοντά στην έξω πλατεία «Απλάδα»), Καλαμωτή
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 25, 26 & 27/5, 10π.μ. – 1μ.μ.
Συντονισμός: Μαρία Ντούζα
Το ισόγειο αυτό κτίριο αποτελούσε τμήμα του εξωτερικού νότιου τείχους της Καλαμωτής (για το λόγο αυτό δεν έχει παράθυρο προς το δρόμο) και περιλαμβάνει ίχνος από παλιά περιμετρική στοά του τείχους. Είναι μεσαιωνικό κτίσμα, και πιθανόν να είχε όροφο ο οποίος έπεσε στο σεισμό του 1881. Εντάχθηκε σε πρόγραμμα του ΟΠΑΑΧ το 2010 και η αναστήλωσή του ολοκληρώθηκε το 2015.
Αρχοντικό Μεσαιωνικό
Διεύθυνση: Βασίλε Γειτονιά / Πάνω Πλάτσα, Καλαμωτή
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 26 & 27/5, 11 π.μ. – 2μ.μ.
Συντονισμός: Μαρία Ντούζα
Κτίριο που έλκει την καταγωγή του από την εποχή της Γενουατοκρατίας (14ος αι.). Πετρόκτιστα δωμάτια με επιβλητικούς θόλους και καλαίσθητες γωνιακές προεξοχές της μεσαιωνικής τοιχοδομής, με ανοίγματα- φεγγίτες για την είσοδο του φυσικού φωτός, ποικιλόσχημες θυρίδες, κόρδες και «κλειδιά» αποτελούν τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του. Σήμερα λειτουργεί ως κατάλυμα.
Αρχοντικό Σαραντινού Μιχάλη
Διεύθυνση: Θέση Ταξιάρχης
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 25 & 27/5, 11 π.μ. – 2μ.μ.
26/5, 10π.μ. – 1μ.μ.
Συντονισμός: Μαρία Ντούζα
Το σπίτι αυτό προέκυψε από συνένωση δυο μεσαιωνικών οικιών στην θέση Ταξιάρχης του Μεσαιωνικού οικισμού Καλαμωτής – η μια εκ των οποίων ανήκε στην οικογένεια του νυν ιδιοκτήτη Μιχάλη Σαραντινού. Και τα δυο σπίτια ήταν ερειπωμένα, αν και το οικογενειακό κατοικούνταν μέχρι τη δεκαετία του ’70, ενώ το άλλο, πρώην ιδιοκτησία Καζά, χρησιμοποιούνταν ως στάβλος, σύμφωνα με προφορικές μαρτυρίες, για τουλάχιστον 100 χρόνια. Κατά την ανακαίνιση που έγινε το 2003 και το 2009 βρέθηκαν στα ερείπια πιθάρια μεσαίου και μικρού μεγέθους που παρέμειναν στον χώρο και συντηρήθηκε ο εξωτερικός πετρόκτιστος φούρνος στο «ξάτω» του πρώτου ορόφου.
Αρχοντικό Θάνου Βλαστού
Διεύθυνση: Οδός Καζά, Κάτω Πόρτα, Καλαμωτή
Ημερομηνίες & Ώρες επίσκεψης: 26 & 27/5, 2 μ.μ. – 5μ.μ.
Συντονισμός: Μαρία Ντούζα
Πρόκειται για κτίριο που η αφετηρία του είναι πολλούς αιώνες πίσω, αλλά υπέστη πολλές μετατροπές στο πέρασμα των χρόνων. Είχε εγκαταλειφθεί αλλά επισκευάστηκε το 2005 και ξανακατοικήθηκε. Το 2010 προστέθηκε στην αριστερή του πλευρά νέο σπίτι που έχει ακολουθήσει πιστά την τεχνική κατασκευής και την μορφολογία των σπιτιών της Καλαμωτής και συνθέτει με το παλιό ένα ενιαίο συγκρότημα κατοικίας. Το σύνολο περιλαμβάνει 5 εξώπορτες εκ των οποίων οι 3 δεξιά αντιστοιχούν στην παλαιά κατασκευή.