Δημιουργικότητα; Όχι, ευχαριστώ, δεν θα πάρω!

της Φρόσως Χατόγλου

Είναι πολυπαινεμένη, είναι βασική επιδίωξη της εκπαιδευτικής πράξης, είναι παράγων εξέλιξης και προόδου, τέχνης και επιστήμης, είναι προσόν, είναι η Δημιουργικότητα. Και είναι ο δαίμονας της Τασμανίας μέσα μου.

Δεν πρόκειται για τον μερακλή, τον δεξιοτέχνη που στέκεται με τις ώρες σε μια λεπτομέρεια και τελειώνει ένα έργο σε απεριόριστο χρόνο, αλλά για τον πολυπράγμονα, εφευρετικό, ενεργητικό, τελειομανή δημιουργικό άνθρωπο που τελειώνει απεριόριστες δουλειές.

Ο δημιουργικός αυτός άνθρωπος δεν ησυχάζει ποτέ.

Μέρα και νύχτα το μυαλό (επεξ)εργάζεται, φτιάχνει σενάρια, γεννά ιδέες, οργανώνει και βρίσκει λύσεις, τακτοποιεί, διεκπεραιώνει. Ξυπνά τη νύχτα (αν κοιμάται καθόλου) και σημειώνει πολύτιμες λίστες και εμπνεύσεις, καθήκοντα και λεπτομέρειες.

Η δημιουργικότητά του είναι αυτοσκοπός. Είναι τρόπος ζωής. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν προβλήματα και ανάγκες για να αντιμετωπιστούν. Ο δημιουργικός άνθρωπος τα σκαρφίζεται από μόνος του. Δίνεται, παθιάζεται αφιερώνει όλη του την ύπαρξη σε αυτά που τον κατατρέχουν και τα οποία αποκτούν γι αυτόν διαστάσεις κοσμικής σημασίας, είναι το επίκεντρο του κόσμου.

Και το χειρότερο είναι ότι δεν το απολαμβάνει. Ό,τι κάνει το κάνει με άγχος, βιάζεται και βιάζει, θέλει να γίνει εδώ και τώρα αυτό που σκαρφίστηκε, διότι οι ιδέες και τα οράματα συνωστίζονται τόσο πιεστικά στον εγκέφαλό του, που πρέπει να κλείνει το ένα για να καταπιαστεί με το επόμενο. Και το επόμενο. Και το επόμενο. Δεν έχει την πολυτέλεια να κάτσει και να απολαύσει αυτό που πέτυχε. Ίσως άλλοι να χαρούν το έργο του, αυτός όμως όχι. Το «τώρα» δεν υπάρχει γι αυτόν. Το «μετά» κυνηγά.

Αλίμονο στους συνεργάτες του. Έχουν να κάνουν με μια ακατάπαυστη μηχανή, ένα τέρας δράσης. Κάποιοι θα τον αξιοποιήσουν, κάποιοι θα τον εκμεταλλευτούν. Μπορεί να τον θαυμάσουν ή να τον φοβηθούν, να τον φθονήσουν και να τον καχυποψιαστούν. Δυσκολεύονται να πιστέψουν ότι όλη αυτή η ενέργεια δεν γίνεται σκόπιμα, για επίδειξη, για ανάδειξη, για υλικούς ή άλλους παρόμοιους στόχους. Όσοι προσπαθήσουν να συνεργαστούν μαζί του, αποκλείεται να ακολουθήσουν το ρυθμό του. Ή θα κάθονται να τον θαυμάζουν αμήχανοι, ή θα του βάλουν εμπόδια να τον σταματήσουν, ενοχλημένοι από τις ανατρεπτικές του παρεμβάσεις. Δεν τους δίνει το χρόνο να σκεφτούν και να κατανοήσουν τα απρόσμενα σχέδιά του.

Κι αυτός, παίρνει πάνω του τα πάντα. Γίνεται συγκεντρωτικός, γιατί δεν μπορεί να περιμένει να βρει κάποιος, κάπου, κάποτε μια λύση. Αυτός την έχει ήδη, μαζί με δεκάδες άλλες ιδέες, τις οποίες μάλιστα μπορεί να τις υλοποιήσει με τον καλύτερο τρόπο μόνος του, γρήγορα και αποτελεσματικά.

Ο δημιουργικός άνθρωπος συνήθως πορεύεται μόνος. Συνήθως πληγώνεται.

Κάποτε φεύγει. Κι αφήνει πίσω του μετέωρα όλα όσα μέχρι τότε κρατούσε στους ώμους του. Όλους όσους συνήθισαν να στηρίζονται σ΄αυτόν. Μια καινούργια πρόκληση του έκλεισε το μάτι, δεν μπορεί παρά να την ακολουθήσει.

Έτσι ζει τη ζωή του, κυνηγώντας το χρόνο για να προφτάσει να κάνει όσα θα χρειάζονταν δέκα ζωές. Ασταμάτητος. Ανήσυχος. Ανυπόμονος. Στην περίπτωσή του το Ε στην εξίσωση της Σχετικότητας ( Ε= mc²) δεν δηλώνει Ενέργεια, αλλά Έκρηξη.

Ώσπου κάτι τον σταματά. Η υπερκόπωση. Τώρα θα πρέπει να αλλάξει ρυθμούς. Να αλλάξει φιλοσοφία, τρόπο σκέψης, τρόπο ζωής. Θα παλεύει από δω και στο εξής με αυτή την αντίφαση. Να μελετά το βουδισμό και το «Δικαίωμα στην τεμπελιά», την ίδια ώρα που το σαράκι της δημιουργικότητας του σφυρίζει κλέφτικα.

Όταν ο κυρ Παύλος δεν μπορούσε πια να ασχοληθεί με τις επιχειρήσεις, τις οικοδομές, τις κοινωνικές και πολιτικές δράσεις, αλλά έπρεπε να μείνει σπίτι, έφτιαξε ένα χωραφάκι και πάλευε μ’ αυτό. Έβγαζε τόση παραγωγή που ήθελε να βγει στο πεζοδρόμιο να την πουλήσει. Μια μέρα με λιοπύρι όργωσε κι έπειτα κάθισε κάτω από μια κλαίουσα και ηρέμησε για πάντα.

Έτσι πέθανε ο πατέρας μου.