Το μικρόβιο του εθνικισμού και του ρατσισμού

0

γράφει ο Γιώργος Χατζελένης

Δεν μας έφταναν οι απανωτές δηλώσεις μεγαλοϊδεατισμού του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τώρα έχουμε και τις εθνικιστικές ανιστόρητες αναφορές του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα όσον αφορά την Ακρόπολη των Αθηνών. Αυτό δε σημαίνει πως στην Ελλάδα η κατάσταση είναι καλύτερη, μιας και το τελευταίο κρούσμα ήταν η προχθεσινή συνέντευξη του αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, ο οποίος έδειξε να συμφωνεί με τις εθνικιστικές και ρατσιστικές απόψεις γνωστών ακροδεξιών προσώπων της εκκλησίας όπως ο Αμβρόσιος, ο Άνθιμος κι ο Σεραφείμ.

Τι φταίει τελικά κι έχουμε οδηγηθεί στο σημερινό ασφυκτικό κλοιό εθνικισμού και ρατσισμού;

Η λήθη, η άγνοια και η απώλεια ενός μεγάλου κομματιού της πρόσφατης ιστορίας μας είναι τρεις βασικοί παράγοντες που γεννούν τον εθνικισμό. Έχουμε πάψει να κοιτάμε στο παρελθόν για να θυμηθούμε τα εγκλήματα και τα λάθη που προκάλεσαν οι Μεγάλες Ιδέες κι οι εθνικιστικές εξάρσεις. Έχουμε σταματήσει να ακούμε τις ιστορίες των ανθρώπων που έζησαν τον φασισμό σε όλες τις εκδοχές του. Η στάση μας αυτή προκαλεί ένα μεγάλο κενό στην ψυχή και στην νοοτροπία μας. Αυτό το κενό έρχεται ο εθνικισμός και το καλύπτει με ρητορικές μίσους και φόβου.

Ο παραπάνω κίνδυνος έχει γίνει σήμερα ακόμη μεγαλύτερος διότι ο εθνικισμός έχει αποκτήσει επίσημο λόγο. Οι γραφικές απόψεις που κάποτε ακουγόντουσαν σε συζητήσεις δρόμου, τώρα εκφράζονται από θεσμικά πρόσωπα, είτε αυτά είναι πρόεδροι και πρωθυπουργοί χωρών, είτε εκκλησιαστικοί αρχηγοί. Μέσω των παραπάνω προσώπων, δυστυχώς η διόγκωση του εθνικισμού στα κοινωνικά στρώματα γίνεται με ταχύτερους ρυθμούς.

Συντηρητής αρχαιοτήτων στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Συγγραφέας των βιβλίων "Καθημερανοητότητα" (2012), "Βαλκανεύοντας" (2014) και "Εντεύθεν" (2016) από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.

Άφησε σχόλιο