Το 19ο μέρος του αφιερώματος του Βασίλη Αγιαννίδη στον Κάμπο της Χίου με τα σπίτια της οικογένειας Πασπάτη
Διαβάστε εδώ το εισαγωγικό σημείωμα του αφιερώματος
Κατά τον Φίλιππο Αργέντη οι Πασπάτη κατάγονται από την Ανατολία όπου είχαν φεουδαρχικές ιδιοκτησίες κοντά στην Καισάρεια την εποχή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Εγκαταστάθηκαν στη Χίο μάλλον μετά την κατάκτηση του νησιού από τους Οθωμανούς και αναφέρονται σε γραπτές πηγές από το 1612. Η γενεαλογία τους ξεκινά από το 1690 περίπου. Από τις αρχές του 18ου αιώνα βρίσκονται στην Κωνσταντινούπολη και αργότερα στην Αγγλία και στην Ρωσία. Στη Χίο έμειναν μέχρι τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Σήμερα ζουν στην Αθήνα.
Το 1822 απαγχονίστηκε ο πρόκριτος Γιάννης Μ. Πασπάτης και σφαγιάστηκαν οι Μικές και Φίλιππος Γ. Πασπάτη. Στους Βαλκανικούς Πολέμους αγωνίστηκαν οι Αλέξανδρος και Νικόλαος Γ. Πασπάτη οι οποίοι κατόπιν ίδρυσαν την Τράπεζα Χίου μαζί με τους Χρυσοβελώνη. Στο χώρο των γραμμάτων διακρίθηκαν ο ιατρός και ιστορικός Αλέξανδρος Γ. Πασπάτης (1814-1891) και η συγγραφέας Ιουλία Πασπάτη-Δραγούμη (1858-1937). Ο πλοίαρχος Νικόλαος Γ. Πασπάτης δημιούργησε το 1913 το Σώμα Προσκόπων Χίου. Τρία μέλη της οικογενείας τιμήθηκαν με μετάλλια του Τάγματος του Σωτήρος και ένα με μετάλλιο της Βρετανικής Αυτοκρατορίας (Ο.Β.Ε.).
Στη Χώρα είχαν μία ιδιοκτησία στον Εγκρεμό και μία στην περιοχή της Λαχαναγοράς, νυν πλατεία Γεωργίου Χωρέμη και οδός Φιλίππου Πασπάτη, της οποίας τμήμα αγοράστηκε το 1937 από την οικογένεια Θηριανού.
Ενδεικτική βιβλιογραφία: Philip Argenti, Libro d’Oro de la Noblesse de Chio, 1-2, London 1955, Γεωργίου Ζολώτα, Η Ιστορία της Χίου, 1 Β, Αθήνα 1923, Γιάννη Μακριδάκη, Τετράδια Μνήμης-Χίος 1913, Χίος 2001.
1. Κάμπος. Αναφέρεται στη σελίδα 492 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 64 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 36 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 26 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Πασπάτη και κατόπιν Καρδασιλάρη. Φωτογραφίες 1,2,3 & 4.
Οι παλαιές φωτογραφίες προέρχονται από το αρχείο του Κέντρου Χιακών Μελετών «Πελινναίο».
2. Κάμπος. Αναφέρεται στις σελίδες 493 και 384 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 116 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 41 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 24 στο φύλλο Ε΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Πιθανόν αρχικά ιδιοκτησία Χατζή Φρατζή ή Χατζή Φράγκου, κατόπιν Πασπάτη, μετά Σαλβάγου, έπειτα Παληού και αργότερα Αποδιάκου.
Η πρώτη φωτογραφία τραβήχτηκε το 1996 (ιδιωτική συλλογή). Η τρίτη φωτογραφία απεικονίζει λεπτομέρεια από τα τοξύλια του τσαρδακιού και το τόξο του παραθύρου που αντικαταστάθηκε με μικρότερο άνοιγμα μεταγενέστερα. Το σκαρίφημα δείχνει πιο καθαρά την εικόνα του πύργου από τα σωζόμενα στοιχεία.
3. Τάλαρος. Αναφέρεται στις σελίδες 488 και 616 στον Κάμπο του Περρή, νούμερο 213 στο τοπογραφικό του Smith, νούμερο 374 στο τοπογραφικό του Ζολώτα και νούμερο 14 στο φύλλο Α΄ στον χάρτη του Μαστοράκη. Αρχικά ιδιοκτησία Πασπάτη, κατόπιν Μελέκου και μετά Καρούση.
Η πρώτη φωτογραφία προέρχεται από τον Κάμπο της Χίου-Κατοικία και Περιβάλλον της Φανής Αναιρούση και του Λεωνίδα Μυλωνάδη και απεικονίζει τον πύργο πριν από την κατεδάφιση του ορόφου κατά το τελευταίο τέταρτο του 20ού αιώνα.
Συζήτηση1 σχόλιο
Το αρχοντικό Πασπάτη στον Κάμπο, είναι όνειρο. Ωραίες φωτό!