Στο φως της δημοσιότητας έδωσε σήμερα η Greenpeace μέρος των μυστικών εγγράφων των διαπραγματεύσεων της TTIP που καταδεικνύουν πώς το περιβάλλον, η ασφάλεια της τροφής μας, το κλίμα, καθώς και μία σειρά από θεμελιώδη κεκτημένα δεκαετιών, αποτελούν αντικείμενα εμπορικών διαπραγματεύσεων
Άσχετα από το αν ο κάθε πολίτης ευαισθητοποιείται από τα περιβαλλοντικά ζητήματα, τα δικαιώματα των ζώων, τα εργασιακά δικαιώματα ή το ελεύθερο internet, όλοι πρέπει να ανησυχούν μετά από τις διαρροές για την TTIP (Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων), καθώς επιβεβαιώνονται οι φόβοι ότι η TTIP είναι μία τεράστια μεταβίβαση δημοκρατικής εξουσίας από τους πολίτες στις επιχειρήσεις.
Η Greenpeace έχει ήδη εντοπίσει τέσσερα περιβαλλοντικά σημεία που προκαλούν σοβαρότατες ανησυχίες:
- Διατάξεις περιβαλλοντικής προστασίας που ίσχυαν επί μακρόν, φαίνεται να έχουν καταργηθεί
- Η προστασία του κλίματος θα είναι πιο δυσχερής υπό την TTIP
- Το τέλος της αρχής της προφύλαξης
- Ανοίγουν οι πόρτες για υπερεξουσίες στις επιχειρήσεις
Η Greenpeace δεν έχει στην κατοχή της το πλήρες κείμενο των προτάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των Η.Π.Α για την TTIP, ωστόσο τα 13 κεφάλαια που διέρρευσαν και βρίσκονται στην ιστοσελίδα www.ttip-leaks.org, διαθέσιμα για όλους, καταδεικνύουν ότι η ανθρώπινη υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος θα υπονομευθούν σοβαρά αν συνεχιστούν οι διαπραγματεύσεις ως έχουν. Επίσης διέρρευσε ένα 14ο έγγραφο, που ονομάζεται «Tactical State of Play (Μάρτιος 2016)», το οποίο περιέχει τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης σχετικά με τα αποτελέσματα του 12ου γύρου διαπραγματεύσεων και δείχνει ενδιαφέρουσες διαφορές από την «επίσημη εκδοχή» του εγγράφου.
Αποδυνάμωση νομοθεσίας για την προστασία από τα χημικά
Κανονισμοί της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα χημικά, οι οποίοι ενσωματώνουν την αρχή της προφύλαξης και περιλαμβάνουν ρυθμιστικές διαδικασίες για την κατάργηση των πιο επικίνδυνων χημικών ουσιών από την αγορά, θα αποδυναμωθούν. Συγκεκριμένα απειλούνται από τη στάση της βιομηχανίας χημικών των ΗΠΑ, η οποία υποστηρίζει μία προσέγγιση της εκτίμησης των κινδύνων όπου βασικός σκοπός είναι η βελτίωση της διαχείρισης των επικίνδυνων ουσιών, χωρίς να αποσύρονται από την αγορά.
Επιμόλυνση γεωργικών προϊόντων από μεταλλαγμένα
Στο κεφάλαιο για τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα προστασίας, οι προτάσεις της αντιπροσωπείας των Η.Π.Α αναφέρονται σε «προϊόντα της σύγχρονης γεωργικής τεχνολογίας», δείχνοντας ξεκάθαρα την πρόθεσή τους να απαλλαγούν από τους εμπορικούς φραγμούς για τα μεταλλαγμένα, δεδομένου ότι η πρόταση αναφέρεται επίσης στην Παγκόσμια Πρωτοβουλία Χαμηλού Επιπέδου Παρουσίας, η οποία ασχολείται με την επιμόλυνση γεωργικών προϊόντων από μεταλλαγμένα.
Forum επίλυσης διαφορών αντί δικαστηρίων
Άλλες ανησυχητικές διατάξεις θα επιτρέψουν σε εταιρίες και άλλους φορείς να έχουν άνευ προηγουμένου πρόσβαση (και δυνατότητα παρέμβασης) στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων του ρυθμιστή / νομοθέτη και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού. Μάλιστα σε περίπτωση διαφωνίας, θα επιτρέψουν στο προσφεύγον συμβαλλόμενο μέρος να επιλέξει το forum για την επίλυση της διαφοράς (“forum shopping”), κάτι που αναμφίβολα θα βοηθήσει τον ενάγοντα να εξαφαλίσει το καλύτερο για αυτόν αποτέλεσμα.
Μυστικές διαβουλεύσεις για το κοινό, ανοιχτές για τις επιχειρήσεις
Αν και οι εμπορικές διαπραγματεύσεις πραγματοποιούνται με απόλυτη μυστικότητα πίσω από κλειστές πόρτες προκειμένου να αποτραπούν αθέμιτες επιρροές από τρίτα μέρη, από τα κείμενα που διέρρευσαν γίνεται σαφές ότι σε πολλές περιπτώσεις οι διαπραγματευτές (ΗΠΑ και ΕΕ) δεν διστάζουν να συμβουλευτούν τη Βιομηχανία και τις Ενώσεις Εμπορίου πριν καταλήξουν στις τελικές θέσεις τους. Για παράδειγμα, στο έγγραφο “Tactical State of Play” (που περιγράφει την τρέχουσα κατάσταση των διαπραγματεύσεων) αναφέρεται ότι η αντιπροσωπεία των ΗΠΑ ειδοποιεί την αντίστοιχη της ΕΕ ότι η Αμερικανική Υπηρεσία για την Ασφάλεια και την Υγεία στην Εργασία (US Occupational Safety and Health Administration) έχει ζητήσει την άποψη της American Chemistry Council (ACC, μία εμπορική ένωση), σχετικά με το κατά πόσο είναι αποδεκτό, ή όχι, από τη βιομηχανία ένα συγκεκριμένο τμήμα της συνθήκης που αφορά στα δεδομένα του κινδύνου χημικού ατυχήματος (chemical hazard data). Σε άλλο σημείο του ίδιου τμήματος, αναφέρεται ότι η ACC πιέζει την αμερικανική Υπηρεσία Προστασίας Περιβάλλοντος (US Environmental Protection Agency) να βασίζεται μόνο στις συνόψεις των διαθέσιμων μελετών, και όχι στα πλήρη δεδομένα τους, όταν δημοσιοποιεί τους σχετικούς κανονισμούς. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, η αντιπροσωπεία της ΕΕ αναφέρει ότι η θέση της σχετικά με τα οινοπνευματώδη «βασίζεται στην κοινή θέση της αμερικανικής και ευρωπαϊκής βιομηχανίας».