Η σημασία της αυτοπυρπόλησης

0

γράφει ο Γιώργος Χατζελένης

Η συγκλονιστική αυτοπυρπόληση από την Νοσταλγία του Αντρέι Ταρκόφσκι

Η αυτοπυρπόληση είναι μία μορφή αυτοκτονίας που παίρνει τον χαρακτήρα αυτοθυσίας με ιστορικό, πολιτικό και πολιτιστικό περιεχόμενο. Η πρόσφατη αυτοπυρπόληση του Σύριου πρόσφυγα στην ΒΙΑΛ, δε θα μπορούσε να χαρακτηριστεί λιγότερο από μία αυτοθυσία όχι για τα δικά του δικαιώματα, αλλά των συνανθρώπων του που βρίσκονται στην ίδια μοίρα μ’ αυτόν. Το γεγονός αυτό συγκλόνισε αρκετό κόσμο. Όμως πολύ φοβάμαι πως σύντομα θα ξεχαστεί, διότι το προσφυγικό δράμα θα επιφέρει κι άλλα θύματα.

Ωστόσο το γεγονός αυτό στάθηκε αφορμή σε μερικούς συμπατριώτες μας να εκφράσουν για μία ακόμη φορά μικροψυχία απέναντι στο δράμα των συνανθρώπων μας. Είναι όμως άκρως αντιφατικό από την μια να συγκινούμαστε με αντίστοιχες περιπτώσεις του παρελθόντος κι από την άλλη να επικαλούμαστε την αυτοπυρπόληση ως ένδειξη βαρβαρότητας των ξένων που ήρθαν να καταπατήσουν τη χώρα μας.

Θα ήθελα από την μεριά μου να υπενθυμίσω κάποιες θυσίες που εξακολουθούν να μας συγκινούν, με απώτερο σκοπό να τις συσχετίσω με το πρόσφατο συμβάν. Ίσως έτσι καταφέρω να εξηγήσω σε κάποιους πως η επιλεκτική συγκίνηση φανερώνει έλλειψη ειλικρίνειας και σεβασμού.

Η πιο γνωστή παγκοσμίως αυτοπυρπόληση ήταν του βιετναμέζου βουδιστή μοναχού, ονόματι Τιτς Κουανγκ Ντουκ, ο οποίος την 11η Ιουνίου του 1963, θυσιάστηκε για να διαμαρτυρηθεί ενάντια στην πολιτική της κυβέρνησης του Νότιου Βιετνάμ, το οποίο υποστηριζόταν από τις Η.Π.Α. Η πράξη αυτή ανάγκασε τον πρόεδρο Κένεντι να αναθεωρήσει την στάση της Αμερικής απέναντι στο Βιετνάμ, ενώ παράλληλα προκάλεσε έντονες διαδηλώσεις στην Σαϊγκόν.

Και στην δικιά μας ιστορία μνημονεύουμε αντίστοιχες περιπτώσεις με σημαντικότερη την αυτοπυρπόληση ενός Έλληνας φοιτητή στην Γένοβα τον Σεπτέμβριο του 1970, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την χούντα. Λίγο πριν ξεψυχήσει φώναξε «Το έκανα χάρη της Ελλάδος, ζήτω η δημοκρατία, όλοι οι Ιταλοί ας αναφωνήσουν Ζήτω η Ελεύθερη Ελλάδα». Το γεγονός αυτό αποσιωπήθηκε στην Ελλάδα αλλά προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στην υπόλοιπη Ευρώπη. Οι Ιταλοί τον τίμησαν με μία αναθηματική πλάκα στην πλατεία Ματτεότι στην Γένοβα. Το όνομά του, Κώστας Γεωργάκης.

Όσον αφορά τον Σύριο πρόσφυγα, οι λόγοι που τον οδήγησαν στην αυτοπυρπόληση, είναι οι ίδιοι για τους οποίους καλέσαμε τον κόσμο στις 18 Μαρτίου να διαδηλώσει ενάντια της συμφωνίας της Ε.Ε. με την Τουρκία. Η θυσία του νεαρού πρόσφυγα ήταν μία κραυγή απόγνωσης στην άδικη κι απάνθρωπη πολιτική που ασκείται απέναντι στο προσφυγικό ζήτημα. Ήταν μία απεγνωσμένη απόδραση από τα νησιά-φυλακές μας. Το όνομά του είναι Amer Mohamed Ali, ετών 28…

Συντηρητής αρχαιοτήτων στο Νέο Μουσείο Ακρόπολης. Συγγραφέας των βιβλίων "Καθημερανοητότητα" (2012), "Βαλκανεύοντας" (2014) και "Εντεύθεν" (2016) από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη.

Άφησε σχόλιο