Σήμερα, στη 1.00 μ.μ., το ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Αιγαίου τερματίζει τη λειτουργία του. Σε μια σιωπή εκκωφαντική.
Είκοσι χρόνια ιστορίας λαμβάνουν σήμερα τέλος. Στη 1.00 μ.μ. το διοικητικό συμβούλιο του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Βορείου Αιγαίου συνεδριάζει με θέμα τη «λύση και εκκαθάριση της κοινωφελούς επιχείρησης», που θα σημάνει τον θάνατο ενός θεσμού που ξεκίνησε φιλόδοξα και με όραμα, πέρασε από χίλια κύματα και κατέληξε σε μια αργή πορεία απαξίωσης που σήμερα φτάνει στο τέλος της.
Οι αιτίες, όπως αναφέρονται στη σχετική πρόσκληση προς τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ΔΗΠΕΘΕ, έχουν να κάνουν με χρήματα: ανεξόφλητες οφειλές 120.000€, 90.000€ χρέος στο ΤΣΜΕΔΕ, επιπλέον πρόστιμο 3.600€ από το ΙΚΑ. Στην πρόσκληση αυτή υποστηρίζεται πως κάθε προσπάθεια για διακανονισμό των χρεών απέβη άκαρπη, η προγραμματική σύμβαση με το υπ. Πολιτισμού δεν προχώρησε, ενώ απαγορεύεται από το νόμο στον Δήμο Χίου να αναλάβει τις υποχρεώσεις του ΔΗΠΕΘΕ.
Έτσι, αφού αποκλείεται η περίπτωση να καλυφθεί το χρέος από ίδια έσοδα της επιχείρησης («απέχουν πολύ από το να καλύψουν έστω και μέρος των υποχρεώσεών της»), προβάλλεται ως λύση «να τεθεί η επιχείρηση σε λύση και εκκαθάριση, μεταφέροντας τη δραστηριότητα της και το υπάρχον προσωπικό στο Ομήρειο, ώστε να γίνει εφικτή η σύννομη καταβολή των οφειλόμενων ποσών από το Δήμο και να εξασφαλιστούν οι θέσεις εργασίας του υπάρχοντος προσωπικού. Το Ομήρειο σε αυτή την περίπτωση δεν βαρύνεται με καμία από τις προηγούμενες οφειλές του ΔΗΠΕΘΕ, αλλά μόνο αναλαμβάνει τις δραστηριότητές του και το προσωπικό του».
Οι λίγες αντιδράσεις
Την αντίδρασή του στο ενδεχόμενο κλεισίματος του ΔΗΠΕΘΕ, έχει εκφράσει ήδη ο Γ. Παυλιδάκης, γράφοντας:
«Η τελευταία πράξη του δράματος παίζεται απ’ αυτούς που το απαξίωσαν και το οδήγησαν μεθοδικά στο οικονομικό αδιέξοδο. Έρχονται τώρα σαν άλλοι «Πόντιοι Πιλάτοι» να μεταφέρουν τις ευθύνες άλλου, κατά την προσφιλή τους συνήθεια. Κατά καιρούς ρίχνουν τις ευθύνες στους εργαζόμενους, στην Περιφέρεια, στην κυβέρνηση κατά πως τους βολεύει. Ενώ απ’ την άλλη διώχνουν τους υπαλλήλους του θεάτρου, αφήνουν απλήρωτους συνεργάτες και εργαζόμενους του ΔΗΠΕΘΕ. Αδυνατούν να συνεργαστούν με την Περιφέρεια Β. Αιγαίου, η οποία βέβαια δεν είναι άμοιρη ευθυνών, καθυστερούν ή δεν στέλνουν προς υπογραφή την προγραμματική σύμβαση στο Υπουργείο Πολιτισμού, τροποποιούν προς τα κάτω και κατά το δοκούν τον προϋπολογισμό τρεις φορές μόνο μέσα στο 2015. Τέλος, βάζουν στον πάγο το θεσμό, σταματάνε την λειτουργία των θεατρικών εργαστηρίων και οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα, πετάνε στα σκουπίδια την περιουσία του θεάτρου ή την χαρίζουν». «Πρέπει να αντιδράσουμε. Ολοι τη Δευτέρα 7/3/2016 στη 1.00 μ.μ. στο Δημαρχείο», καταλήγει ο Γ. Παυλιδάκης, παραπέμποντας και σε σχετικό ψήφισμα και συλλογή υπογραφών στη σελίδα του Avaaz.
Μεταφορά στη Λέσβο;
Το θέμα αποκτά επιπλέον διαστάσεις, καθώς σε διάλογο στη Βουλή, όπως αναφέρει ο Τέλης Τύμπας, «ο αρμόδιος υπουργός πολιτισμού και η χρεωμένη θέματα πολιτισμού (και ειδική για θέματα ΔΗΠΕΘΕ) βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Λάρισας κάνουν αυτό που πρέπει. Εκτιμώντας ότι ο δήμαρχος Χίου μάλλον αδιαφορεί για το ΔΗΠΕΘΕ (για την ακρίβεια ετοιμάζεται την Δευτέρα να κλείσει την «επιχείρηση» ΔΗΠΕΘΕ), ενημερώνουν για πρωτοβουλίες ώστε να μην κλείσει το ΔΗΠΕΘΕ αλλά να μεταφερθεί από τη Χίο στη Μυτιλήνη. Επειδή ένα θέατρο τύπου ΔΗΠΕΘΕ, όπως ορθά επισημαίνει ο υπουργός, είναι ακόμη πιο απαραίτητο στην κρίση. «Είμαστε ανοιχτοί να αλλάξει έδρα» και να μεταφερθεί σε άλλο νησί του Αιγαίου, δηλώνει ο υπουργός. «»Πήρα την πρωτοβουλία να μιλήσω τηλεφωνικά με το δήμαρχο Λέσβου που το θέλει» και περιμένει την επίσημη πρόταση της κυβέρνησης (του ΣΥΡΙΖΑ)», ενημερώνει η βουλευτής Λάρισας.
«Ο ΣΥΡΙΖΑ Χίου και ο βουλευτής του συναινούν στην πρωτοβουλία να μεταφερθεί το ΔΗΠΕΘΕ από τη Χίο στη Λέσβο; Συμφωνούν ότι η Χίος είναι ανοιχτή στο να μεταφερθεί και το ΔΗΠΕΘΕ στην έδρα της περιφέρειας; Ο δήμαρχος ξέρουμε. Ο αντιπεριφερειάρχης;», αναρωτιέται ο Τέλης Τύμπας
Στο βίντεο (3’09), ο υπουργός αναφέρεται στην «απροθυμία» του δήμου Χίου να προχωρήσει στην προγραμματική σύμβαση, ενώ στο 7’45 δηλώνει πρόθυμος να συναινέσει στη μεταφορά του ΔΗΠΕΘΕ στη Λέσβο ή τη Σάμο, ανάλογα με το τι θα προτείνουν οι δήμοι. Προηγουμένως (7’00) η Αννα Βαγενά δηλώνει πως μίλησε με τον δήμαρχο Λέσβου που δηλώνει πρόθυμος να μεταφερθεί η έδρα στο νησί του και περιμένει τις πρωτοβουλίες της κυβέρνησης.
Θέατρο τέλος;
Η συνέχεια θα δοθεί σήμερα στη 1.00 μ.μ. στην αίθουσα του δημοτικού συμβουλίου, του οποίου προεδρεύει ο Μαν. Βουρνούς. Αν, όπως αναμένεται, προκριθεί ο δρόμος της «λύσης και εκκαθάρισης», η ιστορία του «ΔΗΠΕΘΕ Βορείου Αιγαίου», με τη συμπλήρωση «με έδρα τη Χίο», τελειώνει κάπου εδώ. Πορεία προδιαγεγραμμένη ίσως. Η θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή έμενε κενή μετά τη λήξη της θητείας του Γιάννη Ζαφείρη, η παραχώρηση του χώρου πίσω από το δημαρχείο δεν απάντησε στην ανάγκη εύρεσης στέγης, συμβολικά ίσως πετάχτηκαν τις προάλλες σκηνικά και άλλα υλικά του θεάτρου από το θέατρο του Καστρομηνά.
Το νησί που δεν έχει σινεμά, δεν θα έχει πλέον και επαγγελματικό θέατρο, φτωχαίνοντας κι άλλο. Οι λιγοστές ως τώρα αντιδράσεις πρέπει να προβληματίσουν: ο θεσμός απαξιώθηκε σταδιακά, επιλογές, αστοχίες, παραλείψεις και ολιγωρίες χρόνων οδήγησαν στο να μετατραπεί το ΔΗΠΕΘΕ σε κάτι που ελάχιστοι νιώθουν ότι πρέπει να υπερασπιστούν. Και χαμένοι είμαστε όλοι.
Αντί υστερόγραφου, δύο εικόνες από το παρελθόν:
Από την παράσταση Himmelweg που ανέβηκε το καλοκαίρι:
Από την παραγωγή των θεατρικών εργαστηρίων τον Ιούλιο του 2015:
Οι σπουδαστές των εργαστηρίων σημείωναν μάλιστα σε επιστολή τους στο τέλος του προηγούμενου χρόνου, με την οποία αποχαιρετούσαν τους δασκάλους τους, τα εξής:
«Το ΔΗΠΕΘΕ δεν ήταν ποτέ αριθμοί, ισολογισμοί, απολογισμοί και υπολογισμοί. Ήταν η πόρτα που όταν άνοιγε γινόμουν πάλι ένα ανέμελο και τολμηρό παιδί». Και η πόρτα αυτή, που άνοιγε για όλους μας, φαίνεται πως κλείνει σήμερα, οριστικά.
Συζήτηση1 σχόλιο
Θέατρο χωρίς στέγη δεν μπορεί να λειτουργήσει.
Από τη γέννησή του το ΔΗΠΕΘΕ δεν το ήθελαν συγκεκριμένες ομάδες ανθρώπων του ερασιτεχνικού χώρου, μέσα σε αυτούς και μαθητές του εργαστηρίου του Ομηρείου.
΄Εφυγαν έκαναν τη δική τους ομάδα τους «Ψυχαγωγούς» για να χτυπήσουν το όραμα του του Κ.Μ. Ξύδα γιατί αποφάσισαν πως δεν τους κάνει. Η ομάδα έκανε τον κύκλο της και αυτοδιαλύθηκε.
Τον στηρίξαμε όμως κάποιοι άλλοι. Πήραμε το βραβείο καλύτερης παράστασης στο φεστιβάλ στην Ιθάκη.
Αγωνίστηκε και με τη βοήθειά μας έγινε το Δημοτικό θεατρο Χίου.
Μετά από λίγα χρόνια αναγνωρίστηκε αυτή η δουλειά από τον τότε υπουργό πολιτισμού τον Θάνο Μικρούτσικο.
Στην προγραμματική σύμβαση έδωσε ή δεν έδωσε χρήματα για στέγη στο Ομήρειο; Τα σχέδια για το υπόγειο του Ομηρείου τα έκανε ντόπιος αρχιτέκτονας.
Δεν ήθελαν στο Ομήρειο να μπουν επαγγελματίες του θεάτρου. Γι αυτό άλλωστε παραιτήθηκε ο Κωνσταντίνος από διευθυντής του Ομηρείου. Γιατί ήθελε να μάθει ο κόσμος θέατρο.
Ξέρουμε όλοι μας ποιοί τον έδιωξαν, φέρνοντας μόλις έγινε το ΔΗΠΕΘΕ τον κ. Αρζόγλου για να πάρει τη θέση του μετά από τόση δουλειά, με πολλά λάθη, αλλά ποιός δεν κάνει λάθη όταν δημιουργεί σε μια μικρή κοινωνία σαν την δική μας…
Είχα την τύχη να συνεργαστώ από το 1989 ως το 2000 στο Ομήρειο και στο ΔΗΘΕΧ και στο ΔΗΠΕΘΕ με πολύ κόσμο. Το θέατρο πρόσφερε σε όλους μας. Σε κάποιους και ψωμί αλλά πιο πολύ γνώσεις και καλούς θεατές.
Ας ελπίσουμε οι ομάδες που συνεργάζονται με ανθρώπους που έχουν σπουδάσει θέατρο να τους στηρίξουν και τα επόμενα χρόνια. Αυτές είναι ο σύλλογος γυναικών Χίου και το θεατρικό τμήμα του Ομηρείου.
΄Οταν η νέα δημοτική αρχή έδωσε τους νέους χώρους για το photofestival όλοι ελπίζαμε πως κάτι θα γίνει.
Τουλάχιστον τώρα «φιλοξενούνται» οι πρόσφυγες.
Είναι ψέμα πως κλείνει λόγω ΤΣΕΜΕΔΕ. Δεν θέλουν συγκεκριμένοι άνθρωποι να ζουν οι καλλιτέχνες από τη δουλειά τους. Αλήθεια έχει σκεφτεί κανείς ποιός καλλιτέχνης ζει από τη δουλειά του στην εποχή μας;
Αλήθεια το ταμείο ζημιών του Δήμου που είπε ο κ. Γδύσης γιατί να μην αναλάβει αυτό το έξοδο. Το ΚΕΚ, η τεχνική εταιρεία, η ΕΤΑΧ και δεν ξέρω πόσα άλλα. Τα χρέη του ΔΗΠΕΘΕ είναι λίγα μπροστά στο κακό του να κλείσει ένας θέατρο που με συνεργασίες θα μπορούσε να υπάρχει με συνετό τρόπο. Η Μυτιλήνη αν το πάρει θα το στηρίξει.
Είμαι σίγουρος. Και θα το βάλει μέσα στο Δημοτικό θέατρο.
Σιδερής Λοϊζος