του Στέλιου Κραουνάκη
Όποιος έχει δει τα βίντεο που κυκλοφόρησαν στο δίκτυο, κάτι που δεν συνίσταται σε καμία περίπτωση για όσους δεν τα έχουν δει, θα καταλάβει. Η κάμερα κινείται σαν ανυπόμονος ρουφιάνος νευρικά πέρα δώθε, προσπαθώντας να καταγράψει κάτι που ξέρει ότι θα πουλήσει σαν είδηση καραμπινάτη.
Τρέχουν τα σάλια του οπερατέρ που δεν θέλει να χάσει ούτε μία εικόνα. Δύο άνθρωποι μαζεύουν τα πτώματα και κάποιοι άλλοι δίπλα τους ακολουθούν παρά πόδας με βιντεοκάμερες και φωτογραφικές μηχανές. Φαίνονται καθαρά οι σκιές τους να μπαινοβγαίνουν στα πλάνα και να κάνουν να αναρωτιόμαστε τι είδους φρίκη καταγγράφει το βίντεο που βλέπουμε;
Η κατάντια των τοπικών ΜΜΕ δεν μπορύσε παρά να περάσει και στα πανελλαδικά. Τα δύο μεγαλύτερα σε επισκεψιμότητα, εθνικής απεύθυνσης, ενημερωτικά portals, χωρίστηκαν σαν μετά από συννενόηση. Το ένα έβαλε μόνο το βίντεο και το άλλο έβαλε μόνο φωτογραφίες (κυκυλοφόρησαν και στον έντυπο, τοπικό και πανελλαδικό τύπο), ίδιας αισθητικής με τις εικόνες του βίντεο, μεσαία πλανα με τον θάνατο και την τραγωδία να έχει απεικονιστεί με τον πιο βάναυσο και ασεβή τρόπο. Μία μέρα μετά την δημοσίευση της «είδησης» το βίντεο δεν είναι διαθέσιμο, έχει αποσυρθεί από το you tube γιατί παραβιάζει την πολιτική του καναλιού «σχετικά με χυδαίο και αποτρόπαιο περιεχόμενο» ενώ οι φωτογραφίες έχουν μείνει οι μισές με τις πιο χυδαίες και απρεπείς να έχουν «κατέβει».
Δεν νομίζω ότι υπήρχε μία μαζική αντίδραση που ανάγκασε τα κανάλια, τοπικά και πανελλαδικά, να αποσύρουν μέρος από το αισχρό υλικό που πούλησαν στους αναγνώστες τους. Μάλλον η απειλή προστίμων τους έκανε να λουφάξουν για να μην πέσει η ράβδος η οικονομική, αυτό που τους ενδιαφέρει περισσότερο, το μόνο που τους τσούζει και στο μόνο στο οποίο στέκονται σούζα. Η κοινωνία των θεατών όμως δέχτηκε αυτές τις εικόνες και παρέμεινε απαθής, λίγο πιο αηδιασμένη ίσως αλλά χωρίς κάποια αντίδραση φανερή.
Που είναι η είδηση σε όλα αυτά; Τι προσπαθούν να πουλήσουν τα κανάλια; Φρίκη και μόνο φρίκη. Αυτός που τη δέχεται χωρίς να αντιδράει, στην ουσία απορροφάει αυτό που δεν είναι είδηση, τη φρίκη σκέτη όπως την πουλανε τα κανάλια, χωρίς να αναρωτηθεί τι έχει κάνει αυτή η χώρα για το προσφυγικό και μεταναστευτικό πρόβλημα τόσα χρόνια, τι υποδομές έχει δημιουργήσει για να υποδεχτεί αυτούς τους ανθρώπους. Κρύβοντας τους το πρόβλημα και πουλώντας τους φρίκη τα ΜΜΕ πετυχαίνουν να τον κρατάνε απληροφόρητο και αδρανή, αμέτοχο και ανενεργό σπίτι του, τρομαγμένο και αδιάφορο, στην καλύτερη περίπτωση έτοιμο να παίξει μόνο το ρόλο του όχλου.
Κι όμως υπάρουν άνθρωποι που έχουν πάρει πρωτοβουλίες, έχουν οργανωθεί, έχουν απαιτήσει, έχουν κατακτήσει χώρο ανοιχτής φιλοξενίας προσφύγων, φροντίζουν για την διατροφή 20, 50 ,80 μεταναστών που έρχονται καθημερινά στο νησί, χωρίς κρατική ή αυτοδιοικητική βοήθεια, μόνοι τους, στηριζόμενοι στο πλήθος των αλληλέγγυων και εαυαισθητοποιημένων ατόμων που πρόθυμα βοηθάνε μαγειρεύοντας γι αυτούς τους ανθρώπους που ο δρόμος της μετανάστευσης τους έριξε σε αυτό τον τόπο. Αυτά όμως τα θέματα δεν πουλάνε.
Τα κοράκια των ΜΜΕ θα συνεχίσουν το «έργο τους», αυτό είναι το σίγουρο. Να δούμε πότε θα υπάρξουν αντιδράσεις από εμάς που να τους αναγκάσουν να σέβονται περισότερο την δουλειά που κάνουν και που έχει σχέση με σωστή ενημέρωση και έγκαιρη πληροφόρηση που υπακούει σε συγκεκριμένους κανόνες αξιοπρέπειας και αξιοπιστίας.
(Οι φωτογραφίες του υπογράφοντα είναι από το χώρο ανοιχτής φιλοξενίας προσφύγων ΠΙΚΠΑ Λέσβος)
