του Νίκου Γ. Χούλη
Μια επίσκεψη φθάνει. Κ’ ο πλέον αδαής θ’ αντιληφθεί που έχει καταντήσει αυτό που θα ‘τανε κιβωτός και θησαυροφυλάκιο, μαζί. Η Χίος είν’ η πικρή αλήθεια ποτέ δεν αναγνώρισε το έργο του. Δεν ανταποκρίθηκε ουσιαστικά στη δωρεά. «Το επιδερμικό είναι της» περί άλλων τύρβαζε, και τυρβάζει. Άλλες οι προτεραιότητες των αιρετών της αρχόντων.
Σχεδόν, ζητώ συγνώμη που μιλώ. Κι αν βρίσκω το κουράγιο το αντλώ από τη θαρραλέα γραμμή και τη ματιά του καλλιτέχνη. Γιατί ο Γιαλούρης συλλάμβανε μ’ όλες τις αισθήσεις του τον τόπο. «Ένα δείγμα γνησιότητας ενός ζωγράφου είναι το να ποτίζεται από το περιβάλλον του και να το μεταδίδει» είχε γράψει κάποτε ο Γιάννης Τσαρούχης. Δεν είναι της παρούσης να επεκταθεί κανείς. Εδώ το θέμα είναι τι γίνεται με την «περίφημη» μόνιμη συλλογή της Δημοτικής Πινακοθήκης Χίου. Θα δοθεί ένα τέλος σε μια εποχή ακαταστασίας για την ίδια την πινακοθήκη; Θα πάψει επιτέλους η αδιαφορία παύλα αναισθησία των εμπλεκόμενων; Θα γίνει το έργο του Νίκου Γιαλούρη, στο σύνολό του προσιτό; Θα στεγαστεί όπως αξίζει σ’ ένα έργο μεγάλης σημασίας κι αξίας, αδιάρρηκτα συνδεδεμένο με τη Χίο; Θα πάψει να παραμένει θαμμένο, βυθισμένο στα έγκατα κτιρίων και δεν ξέρω αλλού που;
Θα αναδειχθεί το περιεχόμενό του; Η θεραπευτική, ναι θεραπευτική δύναμή του; για να θυμηθώ την κουβέντα του φίλου Μανώλη Φύσσα, γι’ αυτό.
Ας κάνουμε κάτι. Προτού η ανόητη χρήση – διαχείριση της Πινακοθήκης μοιραία το ματαιώσει.
Ίσως κάποτε ν’ απολαύσουμε την ηδονή της προσφοράς του. Ίσως, πάρουμε μαθήματα από την Ελληνικότητά του. «Ίσως, ευτυχήσουμε απλά να το θαυμάσουμε αν κάποτε βρεθεί ένας τρόπος και μας δοθεί.
Όλίγη περίσκεψη χρειάζεται, επείγει.
Συζήτηση6 Σχόλια
Μπράβο Νίκο έβαλες το πράγμα σωστά.Νομίζω ότι αυτοί που διαχειρίζονται την Πινακοθήκη είναι το πιο λίγο αδαείς.Το καλοκαίρι του 2016 εμπήκα μέσα ένιωσα πλήρη απογοήτευση φαίνεται ότι ο πολιτισμός στη Χίο περνα από τους Δημοτικούς συμβουλους σε δεύτερη μοίρα και είναι επιδερμικός.
Σε χαιρετώ.
Η Πινακοθήκη μετατράπηκε από το 2015 σε Φωτοθήκη , μετα σε Καραγιοζ Μπερντέ και μετά σε αίθουσα χορού Ταγκό….
Αυτές οι επιλογές της Αντιδημάρχου Πολιτισμού με υποχρέωσαν σε παραιτηθώ από Δημοτικός Υπάλληλος πριν ενάμιση χρονο…….
Τα υπόλοιπα στο γράμμα του Νίκου Χουλη…
Καλησπέρα
Αγαπητέ Νίκο, ο κυρ Νίκος είχε τον χρόνο να σκεφτεί πού θα αφήσει τα έργα του μετά θάνατον. Αυτοί που φταίνε είναι αυτοί που τον συμβούλεψαν να τα αφήσει στο Δήμο μας.
«Αυτές τις μέρες που γράφω το κείμενο η Αττική, και σχεδόν ολόκληρη η Ελλάδα, καίγεται. Σκέφτομαι αν δεν είναι παραφωνία, που αγγίζει τα όρια της ασέβειας, να ασχολείσαι με τον Παπαδιαμάντη, εβδομήντα χρόνια από την εις Ουρανούς μετάστασή του, σε μιαν εποχή όπου όσα εκείνος πίστεψε περιφρονούνται κι όσα ερωτεύτηκε οι άνθρωποι τα παραμόρφωσαν και τα’ καμαν αγνώριστα. Νιώθω όμως ταυτόχρονα επιταχτική την ανάγκη να γυρίσουμε σε μορφές, που με το έργο και το βίο τους, καταξίωσαν αυτό τον τόπο. Την ιστορία του, τους ανθρώπους του, το τοπίο του. Αν όχι τίποτε άλλο, σώζεται έτσι η ψυχή μας και καταξιώνεται το πέρασμά μας από τον μάταιο τούτο κόσμο»
ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΠΛΗΣΗΣ 1929-2007
Αμμόχωστος-Αθήνα
Με αφορμή το κείμενο του Νίκου Χούλη για την Δημοτική Πινακοθήκη.
Θυμάμαι τότε, που επισκέφθηκα για πρώτη φορά την Πινακοθήκη. Θυμάμαι την απορία και την οργή που αισθάνθηκα, βλέποντας την μεταποίηση των Λουτρών, ιστορικό και πολιτισμικό μνημείο του νησιού, σε Πινακοθήκη. Γύρισα και είδα τον μακρύ τοίχο με τα πολλαπλά, μικρά παράθυρα να τεμαχίζουν την επιφάνειά του κι αναρωτήθηκα ποιανού αδαή ήταν η φαεινή ιδέα, να μετατρέψουν δηλαδή τον πλέον ακατάλληλο χώρο σε Πινακοθήκη, όπου η μεγαλύτερη επιφάνεια τοίχου ήταν εντελώς ακατάλληλη για ανάρτηση επιτοίχιων έργων. Είμαστε μεταπράτες εδώ και δεκαετίες. Ιστορικά μνημεία αντί να συντηρηθούν και να επαναλειτουργήσουν εάν είναι δυνατόν, μετατρέπονται, ποιος ξέρει για ποιούς αλλότριους σκοπούς σε λογή λογής κατασκευάσματα ανεξάρτητα αν είναι κατάλληλα ή όχι. Σε δουλειά να βρισκόμαστε. Τώρα μαθαίνω ότι έργα ζωγράφων διαβρώθηκαν από την υγρασία. Η εκδίκηση των Λουτρών; Ξυλώσανε τα μάρμαρα, τις γούρνες και τον μηχανισμό του Χαμάμ, υποθέτω, αντί να τα καταστήσουνε ενεργά, νάρχονται οι πολίτες να πλένονται, και γιατί όχι να ξεπλένονται από τις κομματικές τους μισαλλοδοξίες. Με την ίδια προθυμία που αναγείρονται προτομές και ανδριάντες, ανάλογα με το ποιος κυβερνά, με την ίδια αναλγησία γκρεμίζεται ο ιστορικός μας πλούτος. Με αφορμή όμως το κείμενο του Νίου Χούλη ξαναδιάβασα το έξοχο ποίημά του «Οι Φύλακες «τόσο αρμοστό και τώρα και πάντοτε. Υπάρχει στην εφημερίδα. Διαβάστε το.
Αξιότιμη κυρία Τομαζάνη
Η πινακοθήκη Χίου ή πιο σωστά τα λουτρά, είναι έργο του σπουδαίου αρχιτέκτονα Ιωάννη Δεσποτόπουλου. Ο ίδιος το 1977 σχεδίασε τη μετατροπή των λουτρών σε εκθεσιακό χώρο. Νομίζω πως ο αρχιτέκτονας είναι ο πρώτος -αν όχι ο μόνος- που έχει αυτό το δικαίωμα δηλαδή, να προβεί σε μετατροπές στο έργο του. Δεν έχω υπόψιν μου τα σχέδια Δεσποτόπουλου (της μετατροπής) ώστε να γνωρίζω αν ακολουθήθηκαν πιστά ή όχι. Εκείνο που προκαλεί εντύπωση είναι πως ο αρχιτέκτονας ονομάζει την μελέτη «Μουσείο Χιακής μεταβυζαντινής τέχνης» (Ελληνική Αρχιτεκτονική Εταιρεία: Αρχιτέκτονες του 20ου αιώνα Εκδόσεις Ποταμός 2009 σελ. 259) και όχι πινακοθήκη.
Μετά τιμής
Βαγγέλης Χαρίτος