Θετικά τα πρώτα αποτελέσματα από την εφαρμογή της νέας νομοθεσίας για τη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας στο ελληνικό λιανεμπόριο – Μένει να διερευνηθεί το ποσοστό της αύξησης των πωλήσεων των σακούλων απορριμάτων
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε το ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) στις αλυσίδες υπεραγορών, όπου το μέτρο εφαρμόζεται χωρίς παρεκκλίσεις, η χρήση της πλαστικής σακούλας ελαφρού βάρους μειώθηκε κατά 75%-80% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, ενώ 2 στα 3 νοικοκυριά φαίνεται να επιλέγουν την αγορά τσαντών πολλαπλών χρήσεων αντί της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης.
Στα λοιπά κανάλια εμπορίου – εστίασης το μέτρο δεν εφαρμόζεται ομοιόμορφα αλλά διαφοροποιείται ανάλογα με τον κλάδο και την περιοχή. Πιο συγκεκριμένα, η πλαστική σακούλα παραμένει στο λιανεμπόριο τροφίμων ενώ σε άλλους κλάδους, όπως στα καταστήματα που πωλούν είδη ένδυσης, αντικαθίσταται με άλλου τύπου – συνήθως χάρτινη. Επιπλέον, το μέτρο εφαρμόζεται σε μικρότερο βαθμό από καταστήματα εστίασης που δεν ανήκουν σε οργανωμένες αλυσίδες. Τέλος μεγαλύτερη εφαρμογή του παρατηρείται στα αστικά κέντρα σε σχέση με την επαρχία.
Τα παραπάνω αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένου και του γεγονότος ότι οι λαϊκές αγορές και τα περίπτερα εξαιρούνται από την επιβολή του περιβαλλοντικού τέλους, φέρουν τα λοιπά κανάλια λιανεμπορίου να υπολείπονται στη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας έναντι των αλυσίδων των υπεραγορών. Αυτός είναι και ο λόγος που υποβιβάζεται το συνολικό ποσοστό μείωσης της χρήσης πλαστικής σακούλας στο 65%-70%, συγκριτικά πάντα με τον Ιανουάριο του 2017. Αυτό πρακτικά σημαίνει, σύμφωνα με το ΙΕΛΚΑ, ότι για κάθε κάτοικο ανά έτος αντιστοιχούν περίπου 110 σακούλες, αριθμός που δεν κρίνεται επαρκής, ενώ ακόμα δεν έχει διερευνηθεί η αύξηση των πωλήσεων των πλαστικών σακούλων απορριμάτων.
Όπως επισημαίνει το ΙΕΛΚΑ, υπάρχουν περιθώρια ώστε να περιοριστούν κι άλλο οι πλαστικές σακούλες με μοναδικό στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Εκείνο που θα πρέπει επίσης να προσεχθεί είναι το μέτρο να μην έχει πρόσκαιρα αποτελέσματα, καθώς σε άλλες χώρες της Ευρώπης (π.χ. το Ηνωμένο Βασίλειο) η μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας αποδείχθηκε φθίνουσα παρά την επιβολή παρόμοιων μέτρων. Το κυριότερο όμως είναι ότι το ποσοστό της ετήσιας μείωσης που θα πρέπει να επιτευχθεί στη χώρα μας είναι της τάξης του 75-80%, καθώς η Ευρωπαϊκή Οδηγία αναφέρει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να λάβουν μέτρα «που εξασφαλίζουν ότι το ετήσιο επίπεδο κατανάλωσης δεν θα υπερβαίνει τις 90 λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς κατά κεφαλήν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2019 και τις 40 λεπτές πλαστικές σακούλες μεταφοράς κατά κεφαλήν το αργότερο στις 31 Δεκεμβρίου 2025».