Το λαχείο

γράφει ο Κώστας Ζαφείρης

Συνήθεια απαράβατη των εορτών των παιδικών μου χρόνων ήταν η αγορά του Πρωτοχρονιάτικου Λαχείου. Λαχεία μπορεί να αγόραζαν οι μεγάλοι και σε άλλες στιγμές μέσα στη χρονιά, αλλά το πρωτοχρονιάτικο ήταν άλλη περίπτωση. Πρώτα πρώτα γιατί το αποκτούσαν όλα τα μέλη της οικογένειας, ακόμα κι εμείς τα παιδιά. Από ένα στον καθένα και στην καθεμιά. Τα έφερνε ο πατέρας στο σπίτι. Από πλανόδιο λαχειοπώλη, άλλο επάγγελμα που έχει εξαφανιστεί από την πόλη μας, τα αγόραζε. Είχαν τη θέση τους δίπλα στα εθιμικά καθιερωμένα, στολισμένο δέντρο, δώρα, χριστουγενιάτικες κάρτες που στέλναμε και μας έστελναν, κουραμπιέδες, δίπλες και μελομακάρονα.

Τη μέρα της Πρωτοχρονιάς, στο μεγάλο οικογενειακό τραπέζι το Λαχείο είχε τη δική του ξεχωριστή στιγμή. Συνήθως έκανε ψοφόκρυο κι ερχόταν παγωμένος ο μεγάλος θείος μου έχοντας προμηθευτεί από τα περίπτερα της πλατείας τη μονόφυλλη εφημερίδα με τους εκατοντάδες αριθμούς που κέρδιζαν κι είχαν βγει από την κλήρωση που είχε πραγματοποιηθεί με την αλλαγή του χρόνου. Με μεγάλα στοιχεία ο πρώτος λαχνός που κέρδιζε τα πολλά πολλά εκατομμύρια, για δραχμές μιλάμε. Κι έπειτα με όλο και μικρότερα οι άλλοι αριθμοί που κέρδιζαν λιγότερα. Πέφταμε πάνω του πριν καλά καλά βγάλει ο άνθρωπος το παλτό του με τα λαχεία στο χέρι. Εκείνος καθόταν σε μια πολυθρόνα, έβαζε τα γυαλιά του κι έκανε την αντιπαραβολή λαχείων και αριθμών, με γρήγορη αλλά προσεχτική ματιά και μαστοριά. Είχε τον τρόπο του.

Δεν θυμάμαι να είχαμε κερδίσει ποτέ. Το πολύ να πιάναμε τον λήγοντα. Που σήμαινε το ελάχιστο κέρδος. Δεν μας ένοιαζε και πολύ. «Δεν πειράζει. Θα κερδίσουμε του χρόνου» λέγαμε γελώντας και βιαζόμασταν να περάσουμε στο γιορτινό τραπέζι με τα αχνιστά τερψιλαρύγγια.

Τα φέρνω όλα τούτα στο νου μου καθώς πλησιάζουν οι γιορτές και μελαγχολώ. Η καλή μας κυβέρνηση φρόντισε βέβαια να σκαρώσει λοταρία αποδείξεων, μόνο που πρέπει να μπαίνεις με κωδικούς στο διαδίκτυο για να δεις τα αποτελέσματα, καμιά σχέση με την ιεροτελεστία των παιδικών μας χρόνων. Αλλάξανε οι εποχές βλέπεις. Μελαγχολώ όμως κυρίως γιατί έρχονται στη σκέψη εκείνα τα μεγάλα γιορτινά τραπέζια του παρελθόντος. Με τα χιλιοειπωμένα καλαμπούρια, με τους πικάντικους μεζέδες και τα υψωμένα ποτήρια. Με την πράσινη τσόχα που στρωνόταν μετά τη βασιλόπιτα για να παίξουμε εμείς τα γυναικόπαιδα τριανταμία, οι άντρες σε άλλο τραπέζι έστρωναν πόκα. Με όσους τώρα πια λείπουν και έχουν απομείνει αχνές οι σκιές τους στις άλλοτε θέσεις τους κι οι φωτογραφίες τους σε κορνίζες. Σα να περιμένουν οι απόντες να δουν αν πιάσαμε τουλάχιστο τον λήγοντα. Τι ρωτήσατε; Αν θα πάρουμε και φέτος Πρωτοχρονιάτικο Λαχείο; Φυσικά και θα πάρουμε. Κι αν δεν κερδίσουμε φέτος θα κερδίσουμε του χρόνου. Dum spiro spero.