Τι να κάνετε σε περίπτωση που εντοπίσετε φωλιά χελώνας για να συμβάλετε στην επιτυχία της διαδικασίας εκκόλαψης
Τα τελευταία χρόνια οι παραλίες, τόσο στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου όσο και στα τουρκικά παράλια, είναι ολοένα και πιο δύσκολο να προσεγγιστούν από τις θαλάσσιες χελώνες που θέλουν να γεννήσουν εκεί τα αυγά τους. Οι ιδανικές παραλίες ωοτοκίας για τις χελώνες είναι οι αμμουδιές, που για κακή τους τύχη στις μέρες μας γεμίζουν με ομπρέλες και ξαπλώστρες, ενώ συχνά διαθέτουν και ιδιαίτερα έντονη φωταγώγηση για όλη τη θερινή περίοδο. Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι η αυξανόμενη τάση των θαλάσσιων χελωνών να προσεγγίζουν ακατάλληλες παραλίες ωοτοκίας, όπου οι νεοσσοί έχουν ελάχιστες πιθανότητες επιβίωσης.
Tα αυγά χρειάζονται 40-60 ημέρες για να εκκολαφθούν και να ξεκινήσουν το ταξίδι στη ζωή.Όταν πλέον είναι ώριμα, κάθε νύχτα λίγα μόνο χελωνάκια βγαίνουν από τη φωλιά τους και αυτή η διαδικασία διαρκεί συνήθως 1-7 ημέρες. Πολυάριθμες όμως είναι οι περιπτώσεις όπου τα φώτα των οικισμών αποπροσανατολίζουν τις μικρές χελώνες σε κατεύθυνση αντίθετη από τη θάλασσα, γεγονός που συχνά προκαλεί το θάνατό τους.
Τι να κάνετε σε περίπτωση που εντοπίσετε φωλιά χελώνας
Σε περίπτωση εντοπισμού φωλιάς θαλάσσιας χελώνας, οι συμβουλές του Συλλόγου για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας Αρχέλων είναι οι εξής:
- Μην πετάτε πλαστικά ή νάιλον αντικείμενα στη θάλασσα. Μπορούν να προκαλέσουν το θάνατο στις χελώνες, που τα καταπίνουν καθώς νομίζουν ότι είναι μέδουσες, που αποτελούν τη βασική τροφή τους.
- Σβήστε ή καλύψτε τα φώτα που είναι ορατά από την παραλία.
- Μη ξεσκάβετε τις φωλιές. Οι θαλάσσιες χελώνες, οι φωλιές, τα αυγά και τα χελωνάκια προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία και διεθνείς συμβάσεις.
- Μη μετακινείτε τα σημάδια των φωλιών, τους προστατευτικούς κλωβούς πάνω από τις φωλιές ή τους ειδικούς διαδρόμους για τα χελωνάκια.
- Μην αγγίζετε τους νεοσσούς. Είναι σημαντικό να καταφέρουν να φτάσουν στη θάλασσα από μόνοι τους.
- Μην ανάβετε φωτιές τη νύχτα στην παραλία ωοτοκίας της θαλάσσιας χελώνας.
- Απομακρύνετε τα φώτα από την παραλία που γεννούν οι χελώνες.
- Κλείστε και απομακρύνετε τις ομπρέλες, τις ξαπλώστρες και οποιαδήποτε άλλα έπιπλα παραλίας από την παραλία.
- Αποφύγετε τη χρήση τροχοφόρων στην παραλία.
Προσπάθεια προκείμενου να προστατευθούν οι διάσπαρτες φωλιές των θαλάσσιων χελωνών στα νησιά του Αιγαίου έχει ξεκινήσει τα τελευταία χρόνια το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» σε συνεργασία με κατοίκους και επισκέπτες των νησιών. Όποιος εντοπίσει φωλιές θαλάσσιων χελωνών ή μικρά χελωνάκια μπορεί να επικοινωνεί με το Ινστιτούτο «Αρχιπέλαγος» στο τηλέφωνο 22730-61191 για να ζητήσει σχετικές οδηγίες και πληροφορίες.
Στην Κώμη και στη Σάμο
Στα τέλη Ιουνίου είχε εντοπιστεί στην Κώμη μια χελώνα να γεννάει τα αυγά της. Κάτοικοι της περιοχής προστάτευσαν με πλέγμα το σημείο όπου είχαν αφεθεί τα αυγά, ελπίζοντας ότι έτσι θα προστατευθεί η διαδικασία αναπαραγωγής. Ήταν αυτό αρκετό; Γεννήθηκαν τελικά χελωνάκια που κατάφεραν να φθάσουν στην θάλασσα; Ποτέ δεν μάθαμε.
Στην Σάμο, έδρα του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος, προχώρησαν ένα βήμα παρακάτω. Στα μέσα του καλοκαιριού σε μία ιδιαίτερα πολυσύχναστη παραλία κάτοικοι της ΝΔ Σάμου εντόπισαν 3 φωλιές θαλάσσιων χελωνών του είδους Caretta caretta. Αυτή ήταν μία από τις πολλές περιπτώσεις όπου ντόπιοι και επισκέπτες, ενημέρωσαν εγκαίρως τους ερευνητές του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος που έλαβαν άμεσα δράση για την προστασία και παρακολούθηση των φωλιών, αλλά και για την ενημέρωση του κοινού αναφορικά με τις φωλιές.
Εξ αιτίας της αυξημένης δραστηριότητας στη συγκεκριμένη παραλία, όπου πολλοί επισκέπτες και κάτοικοι της περιοχής πλησίαζαν τις φωλιές, οι ερευνητές και εθελοντές του Αρχιπελάγους οργάνωσαν πολύωρες περιπολίες έτσι ώστε να ελαχιστοποιήσουν την ανθρωπογενή όχληση (θόρυβο, σκάψιμο, φωτορύπανση κλπ.) με στόχο να εξασφαλιστεί η μεγαλύτερη επιτυχία της διαδικασίας εκκόλαψης.
Αυτό το περιστατικό ήταν ένα από τα πολλά καλά παραδείγματα συνεργασίας, όπου κάτοικοι και επισκέπτες, με μεγάλο ενθουσιασμό και σεβασμό σε αυτή τη σημαντική διαδικασία, βοήθησαν τους ερευνητές στην παρακολούθηση των φωλιών, τηρώντας όλους τους κανόνες ασφαλείας (παρακολούθηση από απόσταση, απόλυτη ησυχία, αποφυγή φωτορύπανσης κα) εξασφαλίζοντας έτσι ότι δεν προκαλούσαν όχληση προς τα χελωνάκια.