γράφει ο Στέλιος Κραουνάκης
Το ζήτημα των προσφύγων και των μεταναστών παίζεται με ένα πιο σκληρό και αδυσώπητο τρόπο φέτος στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Οι «αφίξεις» έχουν τριπλασιαστεί και οι ανεπαρκείς «δομές» στα νησιά, που έτσι κι αλλιώς δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν σε πολύ μικρότερες «ροές», οδηγούν τους πρόσφυγες να κοιμούνται μαζικά όπου μπορούν. Στη Λέσβο, η παρατεταμένη παραμονή προσφύγων σε μεγάλους αριθμούς στην προκυμαία της Μυτιλήνης, δημιούργησε δυσαρέσκεια και διαμαρτυρίες από πολίτες που δεν επιθυμούν αυτή την εικόνα για την πόλη τους. Το ερώτημα πάντως παραμένει αναπάντητο και αφορά το ποιος οδηγεί τους πρόσφυγες να κατασκηνώνουν στο κέντρο της πόλης.
α. Η αστυνομία δεν συλλαμβάνει πάνω από αυτούς που χωράει το κέντρο κράτησης της Μόριας.
β. Το λιμενικό δεν κάνει συλλήψεις στην ξηρά αφού δεν έχει χώρο για να τους κρατήσει.
γ. Ο Δήμος Λέσβου έχει φτιάξει ένα καταυλισμό λίγα χιλιόμετρα έξω από την πόλη με πολλά προβλήματα για όσους μένουν εκεί (λίγοι σκιασμένοι κοινόχρηστοι χώροι, διαμονή σε σκηνές χωρίς κάποιο υποτυπώδη διαχωρισμό σε εθνικότητες, θέματα καθαριότητας κ.α.)
δ. Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου μετράει χρόνια εκκωφαντικής απουσίας από το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα που εκτυλίσσονταν όλα αυτά τα χρόνια στα νησιά του βορείου Αιγαίου. Από το 2012 που εμφανίστηκαν οι πρόσφυγες η Περιφέρεια το μόνο που κάνει είναι να συγκαλεί κάποιες συναντήσεις χωρίς κάποια εμφανή αποτελεσματικότητα. Μόλις χθες η καινούργια Περιφερειάρχης έκανε συνάντηση με τον Υπουργό Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης κ. Νίκο Βούτση και την Αναπληρωτή Υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής κα. Τασία Χριστοδουλοπούλου για έργα τόσο σε επίπεδο υποδομών, όσο και υποστήριξης. Το ρεπορτάζ μάλιστα λέει ότι η κα περιφερειάρχης έθεσε το ζήτημα ότι «είναι αναγκαίο να γίνουν άμεσα ενέργειες για την αποσυμφόρηση των νησιών του Βορείου Αιγαίου, με ταχύτερους ρυθμούς μεταγωγής των μεταναστών, αλλά και με χρηματοδότηση, ώστε να ξεκινήσουν άμεσα εργασίες για τη δημιουργία επιπλέον υποδομών υποδοχής και φιλοξενίας τους» και ότι οι Υπουργοί δεσμεύτηκαν να βοηθήσουν σε αυτή την κατεύθυνση.
ε. Η κυβέρνηση περιμένει χρήματα από την ΕΕ και τα διαρθρωτικά ταμεία για να μπορεί να στελεχώσει τις υπηρεσίες ασύλου για να μπορούν να διεκπεραιώνουν σε πολύ πιο σύντομο χρόνο τις διαδικασίες και να εκδίδει τα απαραίτητα ταξιδιωτικά έγγραφα καθώς και να δημιουργήσει πρόσθετες δομές για την «φιλοξενία» των μεταναστών που συρρέουν καθημερινά σε μεγάλους αριθμούς. Μέχρι πότε όμως θα αφήνει το πρόβλημα να διογκώνεται στα νησιά και τις τοπικές κοινωνίες να προσπαθούν να τα βγάζουν πέρα μόνοι τους;
Σε αυτές τις συνθήκες οι εθελοντές που δραστηριοποιούνται για τους πρόσφυγες και μετανάστες στη Λέσβο ανέλαβαν μία ειδική δράση. Οι πρόσφυγες που φτάνουν με τις βάρκες σε μακρινές αποστάσεις από την Μυτιλήνη είναι αναγκασμένοι να διασχίζουν πολλά χιλιόμετρα για να φτάσουν στο κέντρο της Μόριας για να καταγραφούν και να πάρουν ταξιδιωτικά έγγραφα. Το αποτέλεσμα είναι καθημερινά να περπατάνε 40, 50 και κάποιες φορές 60 και 70 χιλιόμετρα μέσα στη ζέστη με όσους κινδύνους σημαίνει αυτό για την υγεία μικρών παιδιών και λοιπών ειδικών κατηγοριών ατόμων σε αδυναμία. Ο νόμος (Ν.4251/2014 Κώδικας Μετανάστευσης και Κοινωνικής ένταξης) δεν επιτρέπει σε όποιον θέλει να βοηθήσει αυτούς τους ανθρώπους να τους πάρει στο αυτοκίνητο του και να τους πάει οπουδήποτε. Είναι γραμμένο το άρθρο του νόμου με τέτοιο τρόπο που όποιος συλληφθεί να μεταφέρει άτομο χωρίς νομιμοποιητικά έγγραφα να δύναται να κατηγορηθεί αυτόματα για διακινητής μεταναστών. Στη συνέχεια, αν του απαγγείλουν κατηγορίες θα πρέπει να περάσει από δίκη με κίνδυνο μία καταδικαστική απόφαση με σοβαρές ποινές.
Οι εθελοντές, θέλοντας να σπάσουν αυτό το νόμο στην πράξη, οργάνωσαν ένα κομβόι αυτοκινήτων που ξεκίνησε από την Μυτιλήνη και έφτασε στο Μόλυβο με δημόσια δηλωμένο σκοπό να μεταφέρει πρόσφυγες στη Μυτιλήνη. Παρότι υπήρξε εισαγγελική εντολή για συλλήψεις το κονβόι ξεκίνησε κανονικά, πήρε πρόσφυγες από το Μόλυβο και τους μετέφερε στη Μυτιλήνη, στον καταυλισμό που έχει δημιουργήσει ο Δόμος Λέσβου. Στην διάρκεια της πορείας υπήρξε μεγάλη ραδιοφωνική συμπαράσταση από κόσμο στην εκπομπή τα ΕΡΑ β. Αιγαίου που κάλυπτε ζωντανά. Μοναδικό παρατράγουδο η καταγραφή των πινακίδων των αυτοκινήτων των οδηγών αλληλεγγύης από τους αστυνομικούς που, με δική τους πρωτοβουλία, «συνόδευαν» την πορεία.
Ελπίζουμε αυτή η κίνηση να επηρεάσει το Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής και να συμπεριλάβει διάταξη που να εξαιρεί από τις συνέπειες του νόμου όσους μεταφέρουν πρόσφυγες για λόγους αλληλεγγύης στο νόμο για την ιθαγένεια που περνάει αυτές τις μέρες προς ψήφιση από την βουλή. Αν γίνει αυτό θα αποτελεί μία δικαίωση των οδηγών αλληλεγγύης και των συμπαραστατών τους.
