5 Ημέρες στο Σχολείο του Δάσους

γράφει ο Γιώργος Λ. Κάκαρης

Πριν από 10 μήνες η «Απλωταριά» φιλοξένησε ένα άρθρο μου όπου γινόταν αναφορά στην προσπάθεια για δημιουργία ενός Σχολείου Δάσους με κέντρο το Δασάκι της Βοήθειας. Πριν από ένα μήνα το σχέδιο φάνηκε να ναυαγεί. Έκτοτε κάτι σαν να συνέβησε και υπήρξε δράση. Μετά από δύο ακόμη εξορμήσεις, με το νηπιαγωγείο της Συκιάδας στο Θόλο και την Γ’ Τάξη του Β’ Δημοτικού στη Βοήθεια, οι γονείς στην σχετική ομάδα που έχει φτιαχτεί στο facebook κλήθηκαν για ένα πενθήμερο εγχείρημα και η ανταπόκριση ήταν μεγάλη. Τελικά μαζί με 8 παιδιά – από νηπιαγωγείο ως 3η δημοτικού – και μια φίλη που είχε ατόφιο ενδιαφέρον για το εγχείρημα ξεκινήσαμε την πρώτη εβδομάδα του Σχολείου Δάσους Χίου (καθημερινά 5 με 9 Ιουνίου από τις 19.00 ως τις 21.00). Όσο έμενε στη θεωρία όλο αυτό, φαινόταν δύσκολο, περίπλοκο, παράτολμο. Όμως στην πράξη ήταν το πιο εύκολο, ξέγνοιαστο πράγμα του κόσμου!

Μετά από αυτό το συναρπαστικό πενθήμερο θέλω να αμφισβητήσω κάμποσα από αυτά που κουβαλάμε στο κεφάλι μας για τα παιδιά…
“Τα παιδιά χρειάζονται ένα πλαίσιο κανόνων για να νιώσουν ασφάλεια και για να μην λειτουργούν ασύδοτα”
“Τα παιδιά χρειάζονται ένα πρόγραμμα να τους λέει τι να κάνουν γιατί αλλιώς θα βαριούνται”
“Τα παιδιά είναι απρόσεκτα, έχουν το μυαλό τους πάνω από το κεφάλι τους”

Βρήκα ότι όλα αυτά είναι δυνατόν να είναι ένα τεράστιο ψέμα… τις 5 μέρες που περάσαμε μαζί δεν χτύπησε κανένα παιδί, (ο Μακρυμάλλης Γιωργάκης έπεσε 3 φορές κάτω, αλλά θορυβήθηκε και άρχισε να προσέχει και αυτός), τα παιδιά όλες τις μέρες ζήτησαν να καθίσουμε παραπάνω και δεν χρειάστηκε κανένα πλαίσιο κανόνων, επιβραβεύσεων, τιμωριών ή άλλα παρόμοια τερτίπια (να τα φέρουμε στο φιλότιμο, να τα εκβιάσουμε εμμέσως ώστε να είναι φρόνιμα) για να μπορέσει να κυλήσει αρμονικά αυτό το πενθήμερο.

Παρατήρησα επίσης άλλα αξιοσημείωτα… είδα παιδιά να ανακοινώνουν (από μόνα τους, χωρίς να τους έχει ζητηθεί κάτι) ότι θα μετακινηθούν μακριά από τους υπόλοιπους, σε συγκεκριμένο σημείο και να είναι απόλυτα συνεπείς, είδα παιδιά να λένε κακές λεξούλες, προκλητικά και όταν έβλεπαν ότι δεν υπάρχει αντίσταση (όπως ”μη μιλάς έτσι Θανασάκη, δεν ειναι σωστό”) να χάνουν το ενδιαφέρον για τις κακές λεξούλες, είδα παιδιά να απομακρύνονται και στη συνέχεια να περιμένουν την υπόλοιπη ομάδα. Και ακόμη παιδιά να βοηθούν άλλα παιδιά, παιδιά να κατεβαίνουν κατηφορές ή να σκαρφαλώνουν λοφάκια με τεράστια προσοχή, να αφήνουν πρόθυμα να παιχτούν τα παιχνίδια που δεν προτιμούσαν, για χάρη άλλων παιδιών, να δέχονται να ακολουθήσουν την πρόθεση της πλειοψηφίας, να δέχονται με χαρά να ακολουθήσουν την πρόθεση ενός μόνο παιδιού, είδα παιδιά να μην προσκολλούνται στις ευχάριστες στιγμές των προηγούμενων ημερών αλλά να είναι πρόθυμα να ανακαλύψουν ότι καινούριο προέκυπτε μπροστά τους.. Προσπαθώ να πω ότι είδα τεράστια υπευθυνότητα, την ίδια στιγμή που δεν τους ζητήθηκε να κάνουν απολύτως τίποτα, απλώς αφέθηκαν ελεύθερα…

Είδα επίσης τον εαυτό μου να κουράζεται μόνο τη στιγμή που πρόβαλε τους φόβους του στα παιδιά, όταν άρχισαν να κάνουν τα σκαρφαλώματά τους, αλλά αυτό έγινε γρήγορα αντιληπτό και διαλύθηκε. Και είδα τον εαυτό μου να απογοητεύεται μόνο όταν προβαλα τις επιθυμίες μου (πχ για λίγη ησυχία) στα παιδιά αλλά ευτυχώς και αυτό πάρθηκε πρέφα έγκαιρα.

Παίξαμε διάφορα παιχνίδια, όπως Κυνήγι Θησαυρού, Ο κακός ο Μάγισσος, Καυτή Πατάτα, Φρίσμπι, μπαλομαχίες, τρίλιζα, ακολουθήσαμε διάφορες διαδρομές, φάγαμε, κάναμε ισσοροπία, είπαμε ανέκδοτα, παίξαμε μουσική, αράξαμε, ζωγραφίσαμε, ταϊσαμε ενα πιθανώς εγκαταλελειμένο γατάκι και όλα αυτά προέκυψαν από τις προθέσεις της στιγμής.

Τούτο το ποστ δεν είναι ένα λεκτικό επιχειρημα για την μη αναγκαιότητα κανόνων, προγραμμάτων, τιμωριών κλπ… όμως ίσως είναι μια αφορμή για αμφισβήτηση, από την μεριά των ενηλίκων, όσων πιστεύουν για τη σχέση τους με τα παιδιά… να θέσουν το ερώτημα “τι σχέση θέλω να έχω με το παιδί; μια σχέση που να βασίζεται στο φόβο, την τιμωρία, την επιβράβευση, ή κάτι τελείως έξω από αυτά”;

H ίδια ερώτηση φαίνεται εξίσου έγκυρη, όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των ενηλίκων…

---

Οι φωτογραφίες δημοσιεύονται με την άδεια των γονέων των παιδιών